Z rzepakowym dookoła świata: Czechy
Co ładnego można zobaczyć w Czechach? – takie pytanie zadaliśmy dziś eksperymentalnie koleżankom i kolegom z pracy. Większość osób w pierwszym skojarzeniu wymieniła Pragę. Inni wskazywali morawskie winnice w górach, urokliwe uzdrowiska, średniowieczne i renesansowe zamki, ktoś napomknął o urodzie płci pięknej. Czego brakuje w tym zestawieniu? Naszym zdaniem: rzepakowych pól. Jak Czechy długie i szerokie, w porze kwitnienia rzepaku, ciągną się tam przez pola setki kilometrów żółtych kwietnych dywanów.
Mało kto wie, że Czechy znajdują się w pierwszej piątce europejskich producentów rzepaku. To niewielkie państwo pochwalić się może produkcją rzepaku na poziomie 1 533 tysięcy ton rocznie, podczas gdy Polska (3. producent w Europie) produkuje go 2 razy tyle przy 4-krotnie większej powierzchni terytorium kraju.1
Pomimo wysokich statystyk produkcji, Czesi olej rzepakowy dopiero odkrywają. W konsumpcji tego oleju Republika Czeska plasuje się na jednym z dalszych miejsc w Unii Europejskiej. Sytuacja ta jednak dość dynamicznie zmienia się na przestrzeni ostatnich lat – np. w 2014 roku Czesi zużyli w sumie ponad 2 razy tyle oleju rzepakowego, co 3 lata wcześniej.2,3
Wykres nr 1: http://www.fediol.be/data/1441112016Stat%20oils%202014%20total%20only.pdf, http://www.fediol.be/data/1376905766Stat%20oils%202012.pdf
W ostatnich latach u naszego południowego sąsiada prowadzona była kampania promująca olej rzepakowy, zatytułowana „Řepkový olej – olej nad zlato”. Jej organizatorzy mieli za zadanie spopularyzować olej rzepakowy jako ten, który ma najkorzystniejszy skład kwasów tłuszczowych spośród olejów roślinnych. Przy okazji wprowadzali rzepakowy na salony, promując jego zastosowanie nie tylko w codziennej kuchni, ale też w daniach nieco mniej oczywistych, takich jak krewetki duszone w pomidorach, kurczak z figą i bulgurem, smażony ryż z fenkułem czy zupa dyniowa z grzybami leśnymi.4 Warto wiedzieć, że przed tą kampanią olej rzepakowy był w Czechach dostępny tylko i wyłącznie w postaci mieszanek z innymi olejami (np. sojowym czy słonecznikowym), a obecnie coraz popularniejsze są oleje rzepakowe 100%.5
Źródła przytaczanych danych:
- FEDIOL, 2014 PRODUCTION OF OILSEEDS, http://www.fediol.be/data/1440058892Stat%20seeds%202014.pdf [dostęp 9.05.2016].
- FEDIOL, CONSUMPTION OF VEGETABLE OILS AND FATS 1980-2014, http://www.fediol.be/data/1440059439Stat%20oils%20evolution.pdf [dostęp 9.05.2016].
- FEDIOL, 2011 CONSUMPTION OF VEGETABLE OILS AND FATS, http://www.fediol.be/data/1376905766Stat%20oils%202012.pdf [dostęp 9.05.2016].
- Řepkový olej – olej nad zlato – materiały do pobrania, Kalendarz kulinarny: http://www.olejnadzlato.cz/wp-content/uploads/2012/11/kalendar-24-listu-f2_114.pdf, [dostęp 9.05.2016].
- Dane własne Polskiego Stowarzyszenia Producentów Oleju.