Zdrowa dieta przyszłej mamy
Jak odżywiać się w okresie ciąży
Ciąża to okres wyjątkowy w życiu każdej kobiety. Czas przygotowań do wielkiego wydarzenia, jakim jest pojawienie się na świecie małego człowieczka, jest jednocześnie dość newralgiczny. Od tego jak przebiegnie, zależy dalszy rozwój, zdrowie, a niekiedy i życie dziecka. Dlatego też przez te 9 miesięcy powinno się o siebie dbać w sposób szczególny – regularnie odwiedzać lekarza, dużo przebywać na świeżym powietrzu, wypoczywać i dobrze się odżywiać. Dobrze, czyli jak? Oto kilka wskazówek.
Jak jeść?
W okresie ciąży organizm kobiety zwiększa zapotrzebowanie na energię. Jedna osoba musi teraz dostarczyć „paliwa” i sobie, i rozwijającemu się dziecku, co oznacza w praktyce więcej kalorii w codziennym menu – o jakieś 300 do 400. Należy jeść więcej, ale nie bez opamiętania, by po 9 miesiącach nie skończyć z kilkunastokilogramową nadwagą i kiepskim samopoczuciem. Uchronić może przed tym stosowanie złotej zasady 5 posiłków dziennie. Lepiej zjeść kilka razy mniejsze porcje i pozwolić organizmowi spokojnie je trawić, niż ograniczyć się do 2 wielkich posiłków. Warto też pamiętać o regularnym piciu wody oraz różnorodności i urozmaicaniu pokarmów.
Co jeść?
W ciąży zwiększa się zapotrzebowanie na pewne kluczowe grupy składników. Należą do nich niektóre witaminy, mikroelementy (magnez, żelazo, cynk i kwas foliowy) oraz tłuszcze. Przede wszystkim w tym okresie powinno się spożywać jak najwięcej owoców i warzyw, we wszelkich postaciach, by dostarczyć sobie i dziecku odpowiednią dawkę beta-karotenu (marchewka, papryka, żółte owoce), witaminy C (owoce cytrusowe, pietruszka, porzeczki), B2 (zielone części warzyw, chude sery) czy K (szpinak, brokuły). Szczególnie ważna jest ta ostatnia, wpływa bowiem na zdrowie kości i przyczynia się do prawidłowego krzepnięcia krwi.
Jeśli chodzi o węglowodany, należy wybierać grube kasze i pieczywo ciemne, z mąki z pełnego przemiału, ponieważ stanowią one najlepsze źródło błonnika. Jak najbardziej wskazane jest mięso, ale raczej to czerwone, wołowe, będące źródłem żelaza, niż nafaszerowany hormonami wzrostu drób czy sklepowe wędliny paczkowane.
Ze wspomnianych mikroelementów kluczowym jest kwas foliowy, przepisywany przez lekarzy jako suplement diety na pierwszy trymestr i polecany do przyjmowania na kilka tygodni przed zajściem w ciążę. W naturze znajdziemy go w wątróbce, fasoli, zielonym groszku, kiełkach i wielu warzywach. Pamiętać trzeba też o cynku, którego źródło stanowi nabiał i warzywa oraz magnezie zawartym między innymi w orzechach. Ich odpowiednie proporcje pomoże na pewno ustalić lekarz prowadzący ciążę.
Bardzo istotnym składnikiem ciążowej diety powinny być tłuszcze, a w szczególności kwasy tłuszczowe nienasycone omega-3 i omega-6. Stąd też nieodmiennie specjaliści dietetycy i lekarze przypominają, by w okresie prenatalnym jak najczęściej spożywać bogate w nie ryby morskie (makrele, dorsza, łososia) oraz oleje roślinne. Z olejów najkorzystniejszy będzie niewątpliwie rzepakowy, w zawartości kwasów omega-3 przewyższający oliwę z oliwek aż dziesięciokrotnie. Powinien być on bezsprzecznie stałym, nawet codziennym elementem diety zarówno kobiet w ciąży, jak i niemowląt od 6. miesiąca życia. By zapewnić organizmowi niezbędną dawkę omega-3, wystarczą tylko 2 łyżki oleju rzepakowego dziennie. Dlaczego jego skład jest tak dobroczynny dla ciężarnych? Otóż kwas omega-3 zawarty w oleju rzepakowym ma ogromny wpływ na rozwój młodego organizmu. Oddziałuje na kształtowanie się mózgu oraz wzroku u niemowląt (u starszych dzieci przyczynia się do utrzymania prawidłowego widzenia). Prof. Wiktor B. Szostak z Instytutu Żywności i Żywienia podkreśla, że to właśnie w ciąży i okresie niemowlęcym niezbędny kwas omega-3 jest najlepiej przyswajalny i transformuje się wtedy najłatwiej do tzw. form długołańcuchowych DHA i EPA.
Co więcej, Piotr Socha, pediatra z Centrum Zdrowia Dziecka w swoich publikacjach wykazuje on, że już we wczesnym okresie życia, dzięki spożywaniu kwasów omega-3 zapobiec można późniejszym zmianom na tle miażdżycowym.
Nienasycone kwasy tłuszczowe, takie jak omega-3 pomagają także w przyswajaniu przez organizm witamin rozpuszczalnych w tłuszczach – A, D, E i K, zaś olej rzepakowy sam w sobie jest dobrym źródłem zarówno witamin z grupy przeciwutleniaczy (witaminy E, beta-karotenu), jak też witaminy K.