Olej rzepakowy – naturalne źródło witaminy K

Witamina K została odkryta przez duńskiego biochemika – Henrika Dama, który w trakcie badań nad metabolizmem steroli u kurczaków, powiązał brak witaminy K ze zwiększoną tendencją do krwawień i wydłużonym czasem krzepnięcia krwi. Odkrytą witaminę nazwał „witaminą K”, od terminu koagulacja. Za odkrycie witaminy K i jej roli w ludzkiej fizjologii naukowiec otrzymał w 1943 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny.

Witamina K – gdzie ją znaleźć?

Witamina K, to nie jeden związek, lecz grupa organicznych związków chemicznych, które stanowią jeden z niezbędnych składników odżywczych. Witamina K występuje w postaci:

witamina K1 (fitochinon), która naturalnie występuje w wielu produktach roślinnych – największa jej ilość jest w zielonych warzywach liściastych (szpinak, pietruszka, sałata), a także w warzywach kapustnych (kapusta, brukselka, brokuł). Bogatym źródłem tej witaminy są także oleje roślinne, szczególnie olej rzepakowy, charakteryzujący się najwyższym jej poziomem porównując popularne oleje. To, co jest istotne z punktu widzenia użytkowego, to fakt, że witamina K1 jest stabilna. To znaczy, że jest odporna na działanie wysokich temperatur.
witamina K2 (menachion) może być dostarczana do organizmu z pożywieniem, a jej cennymi źródłami są fermentowane produkty mleczne, jaja (zwłaszcza żółtko), sery, mięso, wątroba, kiszonki np. kiszona kapusta. Może być też syntetyzowana w przewodzie pokarmowym człowieka przez mikrobiotę jelitową tworząc florę jelitową.
witamina K3 – (menadion) to witamina nie występująca naturalnie, ale otrzymywana syntetycznie w czasie przemiany witaminy K1 w witaminę K2. W przeciwieństwie do witaminy K1 i K2 jest ona rozpuszczalna w wodzie, a nie w tłuszczach.

Witamina K – jaka jest jej rola w organizmie człowieka?

Witamina K pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu i jest odpowiedzialna za wiele procesów, w tym między innymi za:

Prawidłowy przebieg procesu syntezy osoczowych czynników krzepnięcia krwi oraz białka – protrombiny, które zachodzą w wątrobie. Niedobór któregoś z tych czynników objawia się problemami z krzepnięciem krwi.
Wspomaganie układu sercowo-naczyniowego poprzez wzmocnienie ścian naczyń krwionośnych.
Prawidłową gospodarkę wapniową organizmu, biorąc udział w aktywnym transporcie wapnia w organizmie, a także w formowaniu tkanki kostnej. Stąd też jej działanie profilaktyczne w walce z osteoporozą.
Wykazuje właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwbólowe i przeciwzapalne.

Biorąc pod uwagę rolę witaminy K w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu, należy dbać o jej odpowiednią ilość w diecie. Zalecane dzienne zapotrzebowanie na witaminę K jest określane dla poszczególnych grup ze względu na płeć, wiek, a także osobno dla kobiet w ciąży, w trakcie laktacji i dzieci – szczegółowe normy żywieniowe, a w tym także zalecenia dotyczące witaminy K są dostępne w poniższym linku.

Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie

Olej rzepakowy jako cenne źródło witaminy K w diecie.

Olej rzepakowy poprzez swoją wysoką zawartość witaminy K jest jej cennym źródłem. Dane wskazują, że to właśnie olej rzepakowy spośród popularnych olejów ma najwyższą ilość witaminy K. Co więcej, ze względu na wysoką odporność tej witaminy na temperaturę, zarówno posiłki przygotowywane na zimno jak i na ciepło z udziałem oleju rzepakowego zapewniają wysoką podaż tej witaminy. Witamina K jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach, stąd dodatek oleju rzepakowego do roślinnych źródeł witaminy K (np. szpinak, sałata, roszponka, rucola, kapusta kiszona), przygotowując codzienne posiłki, na przykładki sałatki czy surówki, jest dobrym sposobem na zwiększenie podaży tej cennej witaminy. Spożycie 2 łyżek oleju rzepakowego pokrywa w 50% dzienne zapotrzebowanie na witaminę K u osoby dorosłej.

Zawartość witaminy K w wybranych olejach

Rodzaj oleju	Zawartość witaminy K (µg/100g)
Olej rzepakowy	71,3
Oliwa z oliwek	60,2
Olej sojowy	24,7
Olej ryżowy	24,7
Olej sezamowy	13,6
Olej słonecznikowy	5,4
Olej kukurydziany	1,9
Olej kokosowy	0,6

Źródła:

J.Gawęcki; Żywienie człowieka podstawy nauki o żywieniu, PWN 2022
Tablice biologiczne. Witold Mizerski (red.). Wyd. IV. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan, 2004
United States Department of Agriculture Agricultural Research Service. National Nutrient Database for Standard Reference Release
Biologia. Czesław Jura, Jacek Godula (redaktorzy). Wyd. VII (przekład). Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007
M. Jarosz, E. Rychlik, K. Stoś, J. Charzewska, Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego 2020

#Fundusze Promocji

28 maja 2025