Nie daj się miażdżycy!

Cichy zabójca – tak często określa się miażdżycę. Jest ona najczęstszą przyczyną chorób układu sercowo-naczyniowego i każdego roku przyczynia się do ogromnej ilości przedwczesnych zgonów spowodowanych zawałami mięśnia sercowego[1].

Nieco więcej o miażdżycy

To choroba naczyń tętniczych, czyli tych, które doprowadzają niezbędne substancje odżywcze do organów znajdujących się w naszym organizmie. Choroba ta powoduje zwężanie się ścian naczyń krwionośnych, co w konsekwencji zaburza ich podstawową funkcję – dostarczanie wartości odżywczych do naszych narządów. Miażdżyca jest skutkiem odkładania się złogów cholesterolowych w naczyniach krwionośnych.[2] Odkładanie się cholesterolu powoduje także zaburzenie funkcji śródbłonka – jest to tkanka, która wyściela od wewnątrz ściany tętnic. Śródbłonek odpowiada za prawidłowy transport wszystkich substancji odżywczych, a jego upośledzenie procesem miażdżycowym sprawia, że śródbłonek zaczyna zwężać się, odcinając tym samym dopływ krwi do poszczególnych narządów powodując ich dysfunkcję.[3]

Skutki

Miażdżyca postępuje powoli. W pierwszym jej stadium jest niezauważalna, ponieważ nie daje żadnych objawów. Gdy dochodzi do niewielkiego zmniejszenia światła naczynia, nie odczuwamy żadnych niepokojących dolegliwości. Z czasem jednak, gdy blaszka miażdżycowa narasta, pokazują się i symptomy.[4]

Miażdżyca ma charakter miejscowy i w zależności od miejsca jej występowania, jej objawy różnią się. Jeśli miażdżyca pojawi się w naczyniach, które zaopatrują mózg i dojdzie do gwałtownego zamknięcia naczynia, może doprowadzić to do udaru mózgu. Gdy jednak zamykanie następuje stopniowo, objawem jest demencja. Miażdżyca naczyń wieńcowych prowadzi do zawału mięśnia sercowego, a im dalej posunięta choroba, tym więcej i bardziej nasilonych jej objawów.[5]

Statystyki

Statystyki są zatrważające. Proces miażdżycy stanowi najważniejszą przyczynę udarów i zawałów mięśnia sercowego, które są główną przyczyną zgonów w Polsce. W ich wyniku, co roku w Polsce umiera 125,5 na 100 tysięcy osób i to poniżej 65 roku życia – czyli przedwcześnie. [6]

Jak się chronić przed miażdżycą?

Czynniki rozwoju tej choroby można podzielić na takie, które są niezależne od nas (czyli np. płeć męska, wiek, geny) oraz zależne. Miażdżyca nie jest chorobą, przed którą nie możemy się bronić. Co istotne, możemy sobie pomóc nie tylko za pomocą leczenia farmakologicznego, ale przede wszystkim za pomocą zmiany stylu życia, co nie jest procesem niewykonalnym, lecz wymagającym determinacji.[7]

Często w walce z tą chorobą, przeszkadza nam nadwaga, dlatego tej powinniśmy pozbyć się w pierwszej kolejności. Najskuteczniejszą metodą jest zwiększenie aktywności fizycznej oraz ograniczenie spożywania wysokokalorycznych posiłków, a także zmniejszenie ich porcji. Ważnym jest, aby w naszej diecie zamienić tłuszcze nasycone (ponieważ te zawierają cholesterol) na rzecz tłuszczów nienasyconych[8] np. zamieniając smalec na olej rzepakowy. Olej rzepakowy to doskonałe źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych (ALA i LA), które pomagają w utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu w naszej krwi.

Miażdżyca zbiera coraz większe żniwo. Jest ona zagrożeniem dla coraz młodszych ludzi, u których jej ryzyko jest i tak znacznie niższe niż u osób starszych. Mimo to statystyki mówią same za siebie. Warto zatem zmienić styl życia i żywienia zanim zaczniemy się borykać z tą niebezpieczną chorobą.

[1] https://pokochajolejrzepakowy.eu/wywiad-prof-artur-mamcarz/

[2] D. Śliż, A. Mamcarz, w: Kuchnia dla serca zdrowie z roślin, Poznań 2016, s.30

[3] Ibidem.

[4] Ibidem.

[5] ibidem

[6] NATPOL 2011 – https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CB8QFjAAahUKEwiR4fv8–fIAhXmqHIKHZPjDm4&url=http%3A%2F%2Fpsse.krosno.pl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2013%2F03%2FMetodyka-badania-natpol.doc&usg=AFQjCNF0BdefsnOlvwY6GGaP2NmP7ND4OA&sig2=jNKECz1yEnFIdA50uyhKkw&bvm=bv.106130839,d.bGQ&cad=rja

[7] D. Śliż, A. Mamcarz, w: Kuchnia dla serca zdrowie z roślin, Poznań 2016, s.31

[8] http://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/files/main_documents/2069.pdf

2 grudnia 2016